اهداف تربیتى در قصّه هاى قرآن
نزدیک به یک سوم آیات قرآن مربوط به حوادث و داستانهاى پیشینیان (اقوام و ملل قبل از اسلام) و نیز ماجراهاى عهد نزول مىباشد. گرچه ترسیم جهان آخرت نیز در قالب داستان ارائه شده است.
تأکید قرآن بر استفاده از قالب داستانى و مفاهیم بلندى که در این شکل به پیروان خویش ارائه مىکند از یک سو و اهمیت روز افزون توجه به ادبیات هنرى در دوران ما از سوى دیگر، زمینه شایستهاى را براى تدّبر در غرض خداوند از به کارگیرى این قالب و کارآمدىهاى آن، فراهم مىکند.
قصص قرآن همه جانبه، ژرف و پُر نکتهاند و در آنها اهداف والایى نهفته است. گرچه قالب داستانى، خود جاذبه آفرین و دلکش است، اما قرآن به منظور انتقال پیامها و ارائه مفهومهایى از این قالب استفاده کرده است. در واقع قرآن قصّه را در خدمت اهداف دینى و ترویج معارف حقّ قرار داده است.
قرآن سه هدف کلّى از بیان قصهها داشته است.
الف) اهداف شناختى - معرفتى
دین به عنوان منشورى فرهنگى، متکّفل تبیین حقایق و توضیح معارف پیچیده و اسرار آفرینش، براى نظام بخشیدن به اندیشه و خرد، و جهت دادن به رفتار و گرایشها مىباشد. گاه معارف غیر محسوس و مجرّد، در قالب داستانهاى حسّ برانگیز و تجربههاى عینى گذشتگان، پلى مناسب براى فهم و درک مىیابند و از این رو قرآن در قالب تشبیه، تمثیل، قصهاى حقیقى و ماجراهاى اقوام و ملل به جهتدهى فکرى و تربیت شناختى اقدام نموده است. اینچنین است که هر نکتهاى که در مسیر هدایت و فهم دینى لازم بوده است در قالبهاى قصص قرآنى تبیین و تشریح شده است.
