جایگاه و منزلت قرآن از دیدگاه امام علی (علیه السلام)

بدون تردید مهمترین بحران امروز جامعه بشریت، فقدان معنویت است؛ همان دَُرّ گرانبهای که با ضخیم تر شدن لایه های تجملات و مادی گرایی کمرنگ شده است.

به رغم اینکه، رشد بی حد و حصر تجملات و مادی گرایی، ظاهر چشم ها را می نوازد، اما در باطن جامعه بشریت را به درد پوچی و بیهودگی مبتلا ساخته است. همان دردی که مهمترین معضل جامعه بشریت محسوب می گردد.

بشر امروز برای رهایی از این درد، به دنبال روزنه ای است تا در پرتو آن خود را پیدا نماید و از این بحران رهایی یابد.

در این میان قرآن به عنوان معجزه جاوید پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله وسلم) هنوز هم نور هدایتش را بر کالبد خسته ی بشریت می تاباند و  سینه های دردمندان را شفا می بخشد و گم گشته گان تشنه ی حق و حقیقت را به ساحل نجات می رساند.

حضرت علی (علیه السلام) در خطبه 109 نهج البلاغه ضمن تاکید به آموختن قرآن، به جایگاه و منزلت این کتاب آسمانی اشاره کرده و می فرماید: 

وَ تَعَلَّمُوا الْقُرْآنَ فَإِنَّهُ أَحْسَنُ الْحَدِیثِ-  وَ تَفَقَّهُوا فِیهِ فَإِنَّهُ رَبِیعُ الْقُلُوبِ-  وَ اسْتَشْفُوا بِنُورِهِ فَإِنَّهُ شِفَاءُ الصُّدُورِ- وَ أَحْسِنُوا تِلَاوَتَهُ فَإِنَّهُ أَنْفَعُ الْقَصَصِ-

 و قرآن را بیاموزید، که بهترین گفتار است، و آن را نیک بفهمید که بهار دل‏هاست. از نور آن شفا و بهبودى خواهید که شفاى سینه‏هاى بیمار است، و قرآن را نیکو تلاوت کنید که سود بخش‏ترین داستان‏هاست. 

همچنین در خطبه ۱۷۷ نهج البلاغه، قرآن را اینگونه توصیف می فرماید:

وَ اعْلَمُوا أَنَّ هَذَا الْقُرْآنَ هُوَ النَّاصِحُ الَّذِی لَا یَغُشُّ-  وَ الْهَادِی الَّذِی لَا یُضِلُّ وَ الْمُحَدِّثُ الَّذِی لَا یَکْذِبُ-  وَ مَا جَالَسَ هَذَا الْقُرْآنَ أَحَدٌ إِلَّا قَامَ عَنْهُ بِزِیَادَةٍ أَوْ نُقْصَانٍ-  زِیَادَةٍ فِی هُدًى أَوْ نُقْصَانٍ مِنْ عَمًى-  وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَیْسَ عَلَى أَحَدٍ بَعْدَ الْقُرْآنِ مِنْ فَاقَةٍ-  وَ لَا لِأَحَدٍ قَبْلَ الْقُرْآنِ مِنْ غِنًى-  فَاسْتَشْفُوهُ مِنْ أَدْوَائِکُمْ-  وَ اسْتَعِینُوا بِهِ عَلَى لَأْوَائِکُمْ-  فَإِنَّ فِیهِ شِفَاءً مِنْ أَکْبَرِ الدَّاءِ-  وَ هُوَ الْکُفْرُ وَ النِّفَاقُ وَ الْغَیُّ وَ الضَّلَالُ-  فَاسْأَلُوا اللَّهَ بِهِ وَ تَوَجَّهُوا إِلَیْهِ بِحُبِّهِ

آگاه باشید همانا این قرآن پند دهنده‏اى است که نمى‏فریبد، و هدایت کننده‏اى است که گمراه نمى‏سازد، و سخنگویى است که هرگز دروغ نمى‏گوید. کسى با قرآن همنشین نشد مگر آن که بر او افزود یا از او کاست، در هدایت او افزود و از کور دلى و گمراهى‏اش کاست. آگاه باشید کسى با داشتن قرآن، نیازى ندارد و بدون قرآن بى نیاز نخواهد بود. پس درمان خود را از قرآن بخواهید، و در سختى‏ها از قرآن یارى بطلبید، که در قرآن درمان بزرگ‏ترین بیمارى‏ها یعنى کفر و نفاق و سرکشى و گمراهى است، پس به وسیله قرآن خواسته‏هاى خود را از خدا بخواهید، و با دوستى قرآن به خدا روى آورید.

آن حضرت در خطبه ۱۵۷ نهج البلاغه، به جامعیت قرآن کریم اشاره کرده و می فرماید:

«ألا إن فیه علم ما یأتی، و الحدیث عن الماضی، و دواء دائکم، و نظم ما بینکم»

آگاه باشید که در قرآن اطلاعات از حوادث آینده، داستان هایی از گذشته، درمان دردها و نظم جامعه ی شماست.